فلسفه و حکمت عزادارى براى امام حسین علیه‏السلام چیست؟
مسئله انسان‏سازى، جامعه‏سازى و انتقال فرهنگ شیعى به نسل بعد، در مجالس امام حسین علیه‏السلام، قوى‏تر نیز مى‏باشد؛ زیرا ماهیت قیام امام حسین علیه‏السلام و نیز آموزه‏هاى تربیتى، سیاسى، فرهنگى و اجتماعى عاشورا، در رشد و بالندگى انسان و جامعه چشم‏گیر بوده و عناصر رویداد کربلا، مؤلفه‏هاى اساسى و اصلى را در ترسیم فرهنگ شیعى رقم زده است که توسط مراسم سوگوارى به نسل بعد منتقل مى‏شود.
با توجّه به بیانات، سخنان و شعارهاى عاشورا، مى‏توان عناصر انسان‏ساز، جامعه‏ساز و فرهنگ‏ساز را ملاحظه کرد؛ مواردى چون عبادت، ایثار، شجاعت، توکل، صبر، امر به معروف و نهى از منکر، نابودى اسلام در شرایط سلطه یزیدیان، حرمت بیعت با کسى چون یزید، شرافت مرگ سرخ بر زندگى ذلّت‏بار، اندک بودن انسان‏هاى راستین در صحنه امتحان، لزوم شهادت‏طلبى در عصر حاکمیت باطل، زینت بودن شهادت براى انسان، تکلیف مبارزه با سلطه جور و طغیان، اوصاف پیشواى حق، تسلیم و رضا در برابر خواسته خدا، همراهى شهادت‏طلبان در مبارزات حق‏جویانه، حرمت ذلّت‏پذیرى براى آزادگان و فرزانگان مؤمن، پل بودن مرگ براى عبور به بهشت برین، آزادگى و جوان‏مردى، یارى خواهى از همه و همیشه در راه احقاق حق.1

در عین حال، موارد ذیل علاوه بر موارد پیش گفته، مى‏توانند حکمت عزادارى براى امام حسین علیه‏السلام را تبیین کنند:
1. نوعى اعتراض به ظالمان زمان و حمایت از مظلومان جهان.
2. عامل تقویت حس عدالت‏خواهى و انتقام‏جویى از ستمگران.
3. زمینه‏ساز اجتماع شیعیان جهت پیروى و دفاع از حق.

پى‏نوشت‏

1. در این خصوص نگا: فرهنگ عاشورا، صص 268 - 271؛ حسین، عقل سرخ، صص 77 - 119؛ امام حسن و امام حسین‏8، صص 116 - 121.