شهید علی تهرانی‌مقدم برادر سردار حسن تهرانی‌مقدم بود که در سپیده‌دم 21 ماه مبارک رمضان و در سالروز شهادت امیر مومنان علی (ع) در خانواده‌ای در جنوب شهر تهران به دنیا آمد. کودکی علی و دو برادر دیگرش در مسجدی در محله خودشان به نام «زینب کبری (س)» و زیر نظر آیت‌ا... لواسانی سپری شد و در آن سال‌های خفقان رژیم طاغوت و در روزگاری که فساد در جامعه بیداد می‌کرد، این سه برادر زیر سایه زینب کبری (س) مسئولیت فرهنگی مسجد را برعهده گرفتند.
حاج محمد، برادر شهیدان تهرانی‌مقدم که راوی زندگی برادرش علی برای ما بود، می‌گوید: «ما سه نفر کودکی و نوجوانی‌مان را در همین مسجد گذراندیم و روزهایی که پیام حضرت امام (ره) از نجف می‌رسید، ما به همراه مجموعه دیگری از دوستان، این پیام‌ها را در بخشی از تهران توزیع می‌کردیم.» برادر بزرگ‌تر با پیروزی انقلاب و شکل‌گیری سپاه پاسداران، دو برادر دیگر خود را برای مقابله با ضدانقلاب ترغیب می‌کند و تا شروع جنگ تحمیلی نیز در جبهه‌های نبرد با گروهک‌ها و عناصر ضدانقلاب می‌مانند.
 حاج محمد تهرانی‌مقدم می‌گوید: «در ایام دفاع مقدس، حاج حسن نقش تأثیرگذاری داشت و علی هم با گروه چریکی شهید چمران همراه شد و اولین بار به گیلانغرب و سپس به سرپل ذهاب رفت و این‌ها در حالی است که تنها 17 سال داشت.» علی از همان دوران کودکی پای‌بند به مذهب و دین بود و روابط اجتماعی محکمی داشت به‌طوری که با سن و سال کم، مسئولیت تبلیغات مسجد و مدرسه خودشان (مدرسه راشدین) در سرچشمه تهران را برعهده می‌گیرد. «در مقطعی ما تصمیم به بازسازی مسجد زینب کبری (س) گرفتیم. یادم هست که خودمان شروع به کار کردیم و علی هم هرگاه از مدرسه می‌آمد، لباسش را عوض می‌کرد و بیل را برمی‌داشت و کمک می‌کرد. بعد از کار هم لباس‌هایش را تکانی می‌داد و مشغول درس خواندن می‌شد. هیچ‌گاه ندیدم که وقتش را بیهوده تلف کند. گاهی هم که وقتی اضافه می‌آورد، ورزش می‌کرد چون ما آن زمان یک تیم فوتبال هم داشتیم.» توجه به نماز اول وقت، موضوع دیگری بود که حاج محمد به عنوان یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های علی به ما گفت؛ «وقتی 12، 13 ساله بود، صبح زود حوالی ساعت 4 بیدار می‌شد و کلید مسجد را از من می‌گرفت و برای خواندن نماز اول وقت به مسجد می‌رفت. ما آن زمان گروه سرودی داشتیم که سرودهای انقلابی را در مسجد زینب کبری (س) می‌خواندیم و علی هم جزو این گروه بود.
در تمام تظاهرات علیه رژیم شرکت می‌کرد و چند مرتبه هم توسط ساواک و شهربانی مورد تعقیب قرار گفت که یک بارش به‌خاطر همین سرودهای انقلابی بود که می‌خواندیم اما به‌خاطر زرنگی که داشت می‌توانست از دست آن‌ها فرار کند.» زمانی که امام خمینی (ره) دستور جهاد سازندگی را می‌دهد، برادر بزرگ‌تر علی، مسئول جهاد سازندگی در یکی از شهرستان‌های استان گیلان بود که علی و حسن را هم با خودش به آنجا می‌برد.
حاج محمد می‌گوید: «ما در جهادسازندگی جلساتی با عنوان بحث و انتقاد داشتیم تا با همفکری دوستان، مشکلات را شناسایی و برای رفع آن‌ها چاره‌اندیشی کنیم. یکی از کسانی که در این جلسات بیشترین انتقادها را به من می‌کرد و حتی در ابراز این انتقادها، ملاحظه هم نداشت، علی بود. فکر بلندی داشت و رک و صریح مسائلی را که به نظرش می‌رسید می‌گفت و البته این طور هم نبود که فقط انتقاد کند، بلکه در کنار این انتقادها، راه‌حل‌هایی نیز ارائه می‌کرد.»
علی مدتی را هم در بخش تبلیغات حزب جمهوری اسلامی می‌گذراند و با تشکیل سپاه به این نهاد انقلابی می‌پیوندد.
«در ایام دفاع مقدس، من و علی در یک منطقه نبودیم و علی با گروه شهید چمران برای آزادسازی سوسنگرد رفته بود. تا این که یک روز یکی از دوستان خبر آورد که علی شهید شده. گویا آن روز چیزی به مادر هم الهام شده باشد، (دقیقا همان حالتی که روز شهادت حاج حسن هم به او دست داد)، مدام پی‌گیر کار علی بود و از او خبر می‌گرفت. یکی از دوستانش می‌گفت: شب قبل از عملیات که مصادف با تاسوعا و شب عاشورا بود، علی بقیه همرزمانش را جمع کرد و گفت امشب شب عاشوراست و خوب است که برای امام حسین (ع) و یارانش عزاداری کنیم. بعد از عزاداری، علی گوشه‌ای نشست و روی برگه‌ای چیزی نوشت که پس از شهادتش فهمیدیم وصیت‌نامه‌اش بوده که آن را آغشته به خون در جیب پیراهنش یافتیم.» فردای آن روز یعنی روز دهم محرم، وقتی دشمن بعثی، شهر سوسنگرد را محاصره کرده بود، علی به همراه گروه شهید چمران برای شکستن محاصره، وارد شهر می‌شود که در یکی از این حملات، بر اثر اصابت 13 ترکش خمپاره عراقی‌ها به کاروان کربلا می‌پیوندد. «کم‌کم خبر شهادت علی را به خانواده‌مان دادند که البته پدرمان نتوانست داغ جوانش را تحمل کند و تنها یک سال بعد از شهادت علی، درگذشت. اما مادر روحیه انقلابی و محکمی داشت که می‌توان گفت خود او بود که برای اجرای فرمان امام (ره)، علی را راهی جبهه‌ها کرد. پس از پی‌گیری‌هایی که کردیم پیکر علی دو، سه روز بعد به تهران آمد و پس از تشییع، در قطعه 24 بهشت زهرا (س) درست زیر پای فرمانده خودش شهید چمران دفن شد.» حاج محمد تهرانی‌مقدم که در مقطعی در بیت رهبر معظم انقلاب خدمت می‌کرد در پایان به عنوان خاطره، می‌گوید: «پس از رحلت امام (ره) که حضرت آقا رهبر شدند، من مدتی این افتخار را داشتم تا در خدمت ایشان باشم. یک روز آقا فرمودند برای زیارت حرم حضرت امام (ره) به بهشت زهرا (س) برویم.
پس از زیارت مزار امام (ره) و 72 تن و شهیدان بهشتی، رجایی و باهنر، آقا برای زیارت شهید چمران به قطعه 24 آمدند. وقتی بالای سر مزار علی رسیدند، بنده را صدا زدند و فرمودند: محمدآقا! سال 58 در سوسنگرد اتفاقی افتاده که علی آقا آنجا شهید شدند؟ بنده عرض کردم نخیر آقا! علی سال 59 شهید شده. بعد که نگاه کردم دیدم اشتباها روی سنگ قبر علی به‌جای سال 59، سال 58 درج شده که آقا فرمودند این را درست کنید. این ماجرا گذشت و حدود یک ماه بعد که مجددا با حضرت آقا برای زیارت حرم امام (ره) آمدیم، مجددا آقا به قطعه 24 آمده و وقتی بالای سر مزار علی رسیدند، مرا صدا زدند و فرمودند: محمدآقا چرا هنوز این تاریخ را درست نکرده‌اید؟ در واقع به دلیل حجم زیاد کارهای اجرایی، این موضوع از یاد بنده رفته بود اما حضرت‌ آقا با عنایتی که به اخوی شهید ما داشتند، هنوز این موضوع در ذهنشان بود و هر بار هم که برای زیارت حرم امام (ره) به بهشت زهرا (س) تشریف می‌بردند، پس از حضور در قطعه 24، سر مزار علی هم حاضر می‌شوند.»
بخشی از وصیت‌نامه سردار شهید علی تهرانی‌مقدم
«ان الله یحب الذین یقاتلون فی سبیله صفا کانهم بنیان مرصوص»
مادر عزیزم که بعد از خدا خوب‌ترین و عزیزترین من هستی، من گام نهادن در این مسیر خدایی را یک فریضه می‌دانم و در این راه اگر دشمن را شکست دهیم پیروزیم و اگر به ظاهر شکست بخوریم و کشته شویم باز هم پیروزی با ماست. به هر حال این مایه شکر پروردگار و افتخار برای من و شماست که در این راه به درجه شهادت می‌رسیم. مادرم هرگونه افسردگی و ناراحتی مطمئنا باعث عذاب روح من می‌شود. خوشحال و امیدوار باش زیرا عزیز شهید شدم و این مایه شکر و حمد پروردگار است. مادرم پسر خوبی برای تو نبودم، امیدوارم مرا عفو کنی.

به گزارش خبرنگار فارس از ترکیه، "کمال قلیچ دار اوغلو "رهبر حزب جمهوریخواه خلق در مراسم یادبود شهدای کربلا که در منطقه "هالکالی" استانبول برگزار شد، ضمن تجلیل از مقام سرور شهیدان حسین (ع) از حادثه کربلا نیز به عنوان قیام علیه حکام ظالم یاد کرد و گفت: من هم مانند هر مسلمان ترک عاشق امام حسین (ع) هستم.
قلیچ داراوغلو برخلاف دیگر سیاستمدارانی که به عنوان سخنران در این مراسم شرکت کرده بودند، از ورود به مسائل سیاسی پرهیز کرد و با تمرکز بر واقعه کربلا و روز عاشورا، این حادثه را به عنوان تلخ ترین حادثه در طول تاریخ تعریف نمود و خاطرنشان کرد: هر سال در یادبود این حادثه جانگداز باید درس تازه ای آموخت.
وی افزود: قتل عام کربلا در نتیجه یک فتنه و نفاق بزرگ از سوی امویان ترتیب داده شد و حضرت امام حسین (ع) برای برطرف کردن این فتنه و تسلیم نشدن در برابر ظلم جان خود را فدا کرده و راه شهادت را برگزید.

پروفسور پیتر ج. چلکوفسکی (Peter J. Chlkowski)، دانشمند آمریکایی لهستانی تبار، از دانشمندان متخصص فرهنگ ایران است که هم اکنون استاد رشته های مطالعات خاورمیانه، شرق شناسی و اسلام شناسی در گروه مطالعات اسلامی و خاورمیانه دانشگاه نیویورک است.
وی روایت جالبی از داستان کربلا دارد:
* شرق شناسی که جذب محرم شد
آقای چلکوفسکی لطفا خودتان را برای خوانندگان ما معرفی کنید.
چلکوفسکی: من پیتر چلکوفسکی شهروند آمریکایی هستم. لیسانس خود را در سال 1958 در رشته واژه شناسی شرقی از دانشگاه جگیلونیان شهر کراکوف لهستان دریافت کردم و در مدرسه درام همان شهر به تحصیل در رشته هنرهای تئاتری بپرداختم. در سال 1959 به لندن رفتم و در سال 1962 در مقطع فوق لیسانس در رشته تاریخ خاورمیانه اسلامی از مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی فارغ التحصیل شدم. در حال حاظر هم بیش از 40 سال است که استاد مطالعات اسلامی و خاورمیانه در دانشگاه نیویورک هستم. بخش عمده ای از تحقیقات و مطالعات من مربوط به اسلام شیعی و به طور خاص محرم و واقعه کربلا است و در این حوزه تا کنون 3 کتاب و مقالات متعددی درباره امام حسین و واقعه کربلا نوشته ام.
علت سفر شما به ایران چه بود؟
چلکوفسکی: همانطور که گفتم در مقطع لیسانس زبان شناسی مشرق زمین خوانده بودم و در ادامه در یکی از دانشگاه های انگلیس مطالعات خاورمیانه را ادامه دادم و به همین دلیل با ایران آشنا شدم، به همین دلیل ایران را برای ادامه تحصیل در رشته ادبیات زبان فارسی انتخاب کردم.
* جایی که با محرم آشنا شدم...
شما یکی از معروف ترین محققان غربی در حوزه محرم و عاشورا هستید. از آشنایی خود با محرم بگویید.
چلکوفسکی: درباره آشنایی با محرم و عاشورا باید بگویم که قبل از اینکه به ایران سفر کنم چیز زیادی درباره محرم نمی دانستم و زمانی که برای ادامه تحقیقاتم به شهر رشت سفر کردم مصادف بود با ماه محرم و انجا با یک اجرای تعزیه مواجه شدم. آنجا خیلی شیفته این مراسم شدم و باید اعتراف کنم که یک شبه عاشق محرم شدم. این نمایش برای من که هنرهای نمایشی در لهستان خوانده بودم فوق العاده بود. از آن زمان شروع کردم به تحقیق و نوشتن درباره تعزیه و محرم. از این نمایش به قدری هیجان زده و شگفت زده شده بودم که از آن روز به تحقیق درباره عاشورا و محرم پرداختم.
* هنر تعزیه مرا با محرم آشنا کرد
چیزی که در ابتدا من را به عاشورا و محرم علاقه مند کرد به دلیل اینکه اطلاعی از واقعه عاشورا نداشتم هنر تعزیه بود. رسم و اجرای فوق العاده ای است. اینکه نقش ها دیالوگ خود را با شعر بیان می کردند و رنگ هایی که آدم خوب ها و آدم بدها با آن تفکیک شده بودند. من درباره تعزیه تحقیقات گسترده ای در کشورهای مختلف دنیا کرده ام و ماحصل تحقیقاتم را در یکی از کتابهایم آورده ام.
* تعزیه امام حسین در منطقه کارائیب در قرن 19
امکان دارد یکی از مواردی که در که در مورد تعزیه و محرم در کشورهای دیگر بررسی کرده اید بگویید؟
چلکوفسکی: در قرن 19 میلادی در منطقه کارائیب، انگلیسی ها کارگران سیاه پوست را در مزرعه های نی شکر به خدمت گرفته بودند و آنها را استستمار می کردند و این کارگران سیاه پوست با انگلیسی ها درگیر شدند ولی از ادامه کار زیر سلطه انگلیسی ها که برای آنها به معنای بردگی بود کنار کشیدند و فرار کردند. به همین خاطر انگلیسی ها برای جبران نیروی کار در مزرعه های نی شکر هزاران نفر را از هند به این منطقه آوردند. جمعیت هندی هایی که به این منطقه آمده بودند مراسم عاشورا را برای دور هم جمع شدن و نشان دادن خود به مردم بومی منطقه انتخاب کردند با وجود اینکه اکثر آنها مسلمان و شیعه نبودند.
این مراسم در این منطقه رفته رفته بومی شد و به با نام تجا که شکل تغییر یافته تعزیه بود برگزار شده است. در این مراسم حسینه های خواصی که ارتفاع سقف آن بسیار بلند بود برپا می شود و از رنگ های متنوعی استفاده میشود.
*فرهنگ عاشورا ایران را در جنگ 8 ساله پیروز کرد
تاثیر محرم را در میان مردم ایران چگونه دیده اید؟
چلکوفسکی: مردم ایران و در کل شیعیان، واقعه عاشورا را بزرگترین مصیبت تاریخ بشریت می دانند. در ایران علاوه بر اینکه فرهنگ عاشور در تکیه ها و در ماه محرم گرامی داشته می شود در شئون مختلف زندگی مورد توجه قرار میگرد. جمله هر روز عاشوراست و هر روز کربلا است در جنگ 8 ساله تاثیر زیادی در مبارزه سربازان ایرانی داشت و همین مساله باعث انگیزه آنها برای ادامه مبارزه میشد. و اتفاقا همین فرهنگ بود که باعث پیروزی سربازان ایرانی شد. من مسلمان یا شیعه نیستم ولی خیلی مجذوب این فرهنگ شده ام.
آیا بررسی فرهنگ عاشورا تاثیری بر خود شما هم داشته؟
چلکوفسکی: با مرور واقعه کربلا بارها تحت تاثیر قرار گرفته ام و اشک درچشمانم جمع شده است ولی به خود اجازه نداده ام که گریه کنم چراکه من محقق هستم و نباید تحت تاثیر احساساتم قرار بگیرم.
* شیفته شخصیت حضرت عباس هستم
چه کسی در واقعه عاشورا شما را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است؟
چلکوفسکی: من به صورت خاص شیفته شخصیت "حضرت عباس" هستم. من مقالات زیادی را درباره ایشان نوشته و چاپ کرده ام و متون زیادی را درباره مراسمی که به حضرت عباس مرتبط می شود را جمع آوری کرده ام.
* حضرت عباس به روایت چلکوفسکی
اگر بخواهید حضرت عباس را برای مخاطبان آمریکایی معرفی کنید چه می گویید؟
چلکوفسکی: عباس جنگ آور، آزادی خواه و مدافع شجاع و بی باکی است که از حسین و خانواده اش محافظت کرد.
عباس فردی است که شما در فارسی به آن میگویید پهلوان. عباس پهلوان واقعی بود. او از حسین و خانواده او تا آخرین لحظه محافظت میکند. او زمانی که می رود برای کودکان آب بیاورد دستانش را از دست می دهد بعد مشک را به دهن میگیرد و زمانی که می بینند او ایستادگی می کند و به راه خود ادامه می دهد او را می کشند.
* دردناک‌ترین حادثه کربلا به روایت کارشناس آمریکایی
دردناک ترین حادثه کربلا از نظر شما کدام حادثه است؟
چلکوفسکی: تشنگی کودکان در خیمه ها و طلب آب از عباس داستان دردناکی دارد که مرا واقعا تحت تاثیر قرار می دهد.
مردم ایران همه علاقه زیادی به حضرت عباس دارند و مراسم زیادی با نام ایشان برگزار میشود...
چلکوفسکی: من عاشق مراسمی هستم که نذر حضرت عباس میکنند. مانند سفره حضرت عباس.من بسیار در آیین سفره حضرت عباس دقت کرده ام و مشاهده کرده ام که چقدر زنان شیعه و زنان ایرانی اعتقاد به این رسم دارند ولی متاسفانه من چون خانم نیستم هیچگاه نتوانستم در این مراسم شرکت کنم. چون این مراسم را زنان برپا می کنند. من شاهد بوده ام زنانی را که نذر سفره حضرت عباس کرده اند و حاجت گرفته اند. برای مثال زنی که بچه دار نمی شد و از این طریق توانست حاجت خود را بگیرد.

حادثه کربلا در میان اهل تسنن موجى ایجاد کرد که زبان و قلم دانشمندان آنان گاه ناخواسته و زمانى با شجاعت به توصیف وتجزیه و تحلیل آن پرداخته است.
شوکانى در کتاب «نیل الاوطار»
شوکانى در کتاب «نیل الاوطار»در رد بعضى از سخنوران دربارى مى‏گوید: به تحقیق عده‏اى از اهل‏ علم افراط ورزیده، چنان حکم کردند که: «حسین(ع)نوه پیامبر که خداوند از او راضى باشد. نافرمانى‏یک آدم دائم الخمر را کرده و حرمت‏شریعت‏یزید بن معاویه را هتک‏کرده است.» خداوند لعنتشان کند، چه سخنان عجیبى که از شنیدن‏آنها مو بر بدن انسان راست مى‏گردد.
تفتازانى در کتاب «شرح العقاید»
تفتازانى در کتاب «شرح العقاید» مى‏نویسد:حقیقت این است که رضایت‏یزید به قتل حسین(ع)و شاد شدن اوبدان خبر و اهانت کردنش به اهل‏بیت پیامبر(ص)از اخبارى است که‏در معنى متواتر است; هر چند تفاصیل آن متواتر نیست. درباره‏مقام یزید بلکه درباره ایمان او که لعنت‏خدا بر او و یارانش‏باد. توافقى نداریم.
جاحظ
جاحظ مى‏گوید: منکراتى که یزید انجام داد، یعنى قتل حسین(ع)وبه اسارت گرفتن زن و فرزند او و ترساندن اهل مدینه و منهدم‏ساختن کعبه، همه اینها بر فسق و قساوت و کینه و نفاق و خروج ازایمان او دلالت مى‏کند.
بنابراین، یزید فاسق و ملعون است و کسى که از لعن او جلوگیرى‏کند، نیز ملعون است.
ابن حجر هیثمى مکى در کتاب «الصواعق المحرقه‏»
ابن حجر هیثمى مکى در کتاب «الصواعق المحرقه‏» مى‏نویسد: پسرامام حنبل در مورد لعن یزید از وى پرسید. احمد در جواب گفت: چگونه لعنت نشود کسى که خداوند او را در قرآن لعن کرده است.
آنجا که مى‏فرماید: «فصل عسیتم ان تولیتم ان تفسدوا فى الارض و تقطعوا ارحامکم‏اولئک الذین لعنهم‏الله‏» و چه مفاسدى و قطع رحمى از آنچه یزیدانجام داد، بالاتر است؟!
عبدالرزاق مقرم در کتاب «مقتل الحسین‏»
عبدالرزاق مقرم در کتاب «مقتل الحسین‏» مى‏گوید: به تحقیق‏گروهى از علما از جمله قاضى ابویعلى و حافظ ابن الجوزى وتفتازانى و سیوطى در مورد کفر یزید نظر قطعى داده‏اند و باصداقت تمام لعن او را جایز شمرده‏اند.
مولف کتاب «شذرات الذهب‏» مى‏نویسد: در مورد لعن یزید، احمدبن حنبل دو قول دارد که در یکى تلویح و در دیگرى تصریح به لعن‏او مى‏کند. مالک و ابوحنیفه نیز هر کدام هم‏تلویحا و هم تصریحایزید را لعنت کرده‏اند; و به راستى چرا این‏گونه نباشد و حال‏آنکه او فردى قمار باز و دائم الخمر بود.
شیخ محمد عبده
شیخ محمد عبده مى‏گوید: هنگامى که در دنیا حکومت عادلى وجوددارد که هدف آن اقامه شرع و حدود الهى است و در برابر آن‏حکومتى ستمگر است که مى‏خواهد حکومت عدل را تعطیل کند، بر هرفرد مسلمانى کمک کردن حکومت عدل واجب است; و از همین باب است‏انقلاب امام حسین که در برابر حکومت‏یزید که خدا او را خوارکند. ایستاد.
سبط بن جوزى
از سبط بن جوزى در مورد لعن یزید پرسیده شد. او در جواب گفت: احمد حنبل لعن او را تجویز کرده است، ما نیز به خاطر جنایاتى‏که درباره پسر دختر رسول خدا مرتکب شد، او را دوست نداریم; واگر کسى به این حد راضى نمى‏شود، ما هم مى‏گوییم اصل، لعنت کردن‏یزید است.
 امام شافعى
حادثه کربلا چنان در قلوب نفوذ کرد که بسیارى از بزرگان اهل‏تسنن آن را در قالب شعر مطرح ساخته، اندوه خویش را ابرازکردند. امام شافعى که در دوستى اهل‏بیت زبانزد است. درباره‏نهضت کربلا چنین سروده است:
قتیل بلا جرم کان قمیصه صبیغ بماء الارجوان خصیب نصلى على المختار من آل هاشم و نوذى بنیه ان ذاک عجیب لئن کان ذنبى حب آل محمد(ص) فذلک ذنب لست عنه اتوب هم شفعائى یوم حشرى و موقفى و بغضهم للشافعى ذنوب
حسین(ع)کشته‏اى بى گناه است که پیراهن او به خونش رنگین شده وعجب از ما مردم آن است که از یک طرف به آل پیامبر درودمى‏فرستیم و از سوى دیگر فرزندانش را به قتل مى‏رسانیم و اذیت‏مى‏کنیم!
اگر گناه من دوستى اهل‏بیت پیامبر است، پس من هیچ‏گاه از آن‏توبه نمى‏کنم. اهل‏بیت پیامبر(علیهم السلام)در روز محشر شفیعان من هستند واگر نسبت‏به آنان دشمنى داشته باشم، گناهى نابخشودنى است.

حجت الاسلام دکتر قاسم کاکایی استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه شیراز گفت: جلسات محرم باید سخنران محور باشند، یعنی اصل در اختیار سخنران باشد و مداحی و عزاداری فرع باشد و ترکیبی هنرمندانه از این دو باشد که هم بحث عقل را اغنا هم دل را به خود مشغول کند، اما برخی اوقات نسبت به یکی از این دو افراط یا تفریط می شود که باید از این مسئله پرهیز کرد.وی افزود: شرط دیگر برای تأثیرگذاری سخنرانی این است که باید سخنران اخلاص داشته باشد و این مجلس را مانند خیمه اباعبدالله(ع) بداند و حضرت اباعبدالله الحسین(ع) را حاضر در مجلس ببیند و با تمام اخلاص وارد مجلس شود، قطعا اگر اخلاص باشد روی مخاطب هم تأثیر می کند. یعنی داشتن اغراض دنیوی، سیاسی، مادی و... بار معنوی این مجالس را کم می کند و تأثیر آ را بر دلها کمتر می کند.وی در مورد مهمترین مؤلفه هایی که باید در سخنرانیها در اولویت قرار گیرند گفت: مهمترین ویژگی عاشورا و امام حسین(ع) بحث شهادت است. شهادت چند بعد دارد که همه آن باید در مجالس و سخنرانیها تبیین شود. یکی بعد اخلاقی و عرفانی شهادت است؛ یعنی این شهادت ما را به عالم دیگری می برد و ما را از دنیازدگی دور کرده و باعث می شود ما بعد عرفانی شهادت را بیان کنیم و درسهای اخلاقی، چون وارستگی و آزادگی از امام حسین(ع) بیاموزیم.حجت الاسلام کاکایی افزود: بعد دیگر شهادت، بعد حماسی است؛ یعنی کرامت انسان، ظلم ستیزی، عدالت جویی و... را در کربلا داریم و آن را باید در بحث سخنرانی زنده نگه داریم. بعد دیگر شهادت، سیاسی است. ما یک دوره فقه و حقوق می توانیم از جریان کربلا استنباط کنیم که یک نوع فقه سیاسی داشته باشیم که اصلا شهادت چه اهدافی را دنبال می کند و شهادت که برخاسته از جهاد است چه مسائلی دارد. این بعد سیاسی عاشورا را باید مدنظر داشته باشیم و در کنار آن بعد تراژدی عاشورا است که از آن به عنوان یک فاجعه بزرگ بشری یاد می شود و همه این ابعاد را باهم در سخنرانی داشته باشیم.وی درباره میزان بهره مندی از ظرفیتهای معنوی ماه محرم نیز گفت: در محرم از نظر عاطفی آمادگی بسیاری در مردم برای این نوع سخنرانی ها است. یعنی در زمانهای دیگر ممکن است کسی دل به سخنرانی ندهد و دلها آماده نباشد اما در جریان دهه عاشورا این آمادگی در مخاطب وجود دارد و فرصت مناسبی است که سخنی را بگوییم که عقل و دل مخاطب را اغنا کند اما متأسفانه از این فرصت به خوبی استفاده نمی شود و در هر زمانی برخی ابعاد ذکر شده پررنگتر می شود.این محقق و پژوهشگر حوزه فلسفه اخلاق و عرفان افزود: مثلا در جریان قبل از پیروزی انقلاب بعد سیاسی و حماسی عاشورا در منابر غالب بود و در جریان جنگ هم بعد حماسی و هم بعد عرفانی به صورت پررنگ مطرح بود و پس از دوران جنگ آن بعد تراژدی کربلا غالب شده است و مداحان ما هم همین بعد را تقویت می کنند و به ابعاد دیگر کمتر می پردازند، اما این را می توان گوشه ای و یا پایان سخنرانی می تواند باشد اما برخی مواقع مشاهده می شود که مجلس به جای سخنران محور، مداح محور می شود.حجت الاسلام دکتر کاکایی تأکید کرد: باید بدانیم که مجلس امام حسین(ع) جایی نیست که بتوانیم صرفا عواطف و احساسات را تخلیه کنیم؛ بلکه آن ابعاد مورد اشاره باید تقویت شود و اگر مشکلی وجود دارد به نظرم به علت کمرنگ شدن ابعاد دیگر به قیمت پررنگ کردن بعد فاجعه و مصیبت در جریان کربلاست.وی در پایان افزود: ما به جای حماسه تنها مرثیه خواندن و کتک خوردن و سختی کشیدن را در مجالس محرم بیان می کنیم به جای اینکه ابعاد ظلم ستیزی وعرفان و معرفت را پررنگ کنیم -که جنبه های ارادی اهل بیت(ع) را نشان می دهد- بیشتر به بعد مظلومیت توجه کرده ایم و به جای مطرح کردن انتخاب و اختیار اهل بیت(ع) در برگزیدن این مسیر بیشتر ددمنشی سپاه مقابل را مطرح می کنیم.

آیت‌الله مصباح یزدی، ظهر امروز در دیدار پیشکسوتان بسیجی سپاه علی‌بن‌ابیطالب (ع) با اشاره به دستاوردهای انقلاب اسلامی، گفتند: پیشگامی در کارهای خیر دارای ارزش خاصی است که قرآن کریم نیز به آن اشاره کرده‌است؛ بنابراین کسانی‌که در کار خیر سبقت می‌گیرند و در عرصه جهاد و ایثار خط‌شکنی می‌کنند، دارای فضیلت بزرگی هستند و ما در طول 8سال دفاع مقدس این خط‌شکنی ها را لمس کرده‌ایم.
معظم‌له ادامه دادند: کسانی‌که خط‌شکن بوده و پیشکسوت هستند، باید خدا را شکر کنند که توفیق خدمت در راه انقلاب و امام نصیب آنان شده و از خدا توفیق ادامه راه بخواهند که در دام شیطان نیفتند.ایشان، خودپسندی و احساس برتری بر دیگران را اولین دام شیطان ذکر کرده و اذعان داشتند: بندگان خالص خداوند تکلیف بسیار سنگین و سخت دارند و باید به عاقبت خود همیشه بیمناک باشند.
رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) یادآور شدند: برخی با خدمت فراوان و انجام کارهای نیک به مردم، اما عاقبت به شر شدند.
عضو خبرگان رهبری خاطرنشان کردند: یکی از وظایف پیشکسوتان عرصه جهاد و ایثار، انتقال تجربه خود به جامعه به ویژه نسل جوان است؛ چرا که جوانان، انقلاب، 8سال دفاع مقدس و ... را ندیده‌اند؛ بنابراین باید این تجربیات را به آنان منتقل کرد.
ایشان با بیان این‌که متأسفانه بسیاری از جوانان امروز حوصله مطالعه ندارند و تنها به فیلم و اینترنت اکتفا می‌کنند، اظهار داشتند: نباید تنها به نوشتن اکتفا شود بلکه باید نسل جدید بداند شهدا چه امکانات و عزتی در این کشور فراهم کرده‌اند.
 آیت‌الله مصباح یزدی به وظیفه مسئولین در قبال پیشکسوتان بسیجی اشاره کرده و افزودند: مسئولین باید نسبت به پیشکسوتان قدرشناس باشند و خدمات آن‌ها و تأثیراتی که در پیشرفت انقلاب و نظام اسلامی داشته‌اند را به جامعه معرفی نمایند.
ایشان تاکید کردند: می‌بایست برای شهدا بزرگداشت‌هایی برگزار گردد و از شهدای زنده نیز تقدیر به عمل آید؛ چراکه جامعه سودهای فراوانی از این کار می‌برد.
ایشان ادامه دادند: احترام به پیشکسوتان عرصه جهاد و ایثار به نفع جامعه است، چراکه ارزش شهادت و فداکاری در راه خدا زنده می‌ماند و باعث می‌شود مردم قدر رهبری و امنیت و ارزش‌های اسلامی را بدانند.
معظم‌له در ادامه با بیان این‌که هیچ‌کدام از انبیاء در قبال هدایت مردم از آنها اجر نخواستند اما درباره پیامبراسلام (ص) استثنائی وجود داشت، گفتند: خداوند به پیامبراسلام (ص) فرمود که به مردم بگو از شما مزد نمی‌خواهم، مگر یک چیز  و آن محبت اهل‌بیت (ع) است که مزد رسالت می‌باشد.
رییس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) اضافه کردند: اگر پدرومادر دست ما را نمی‌گرفتند و در مجالس عزای امام حسین (ع) نمی‌بردند با خواندن کتاب نمی‌توانستیم سیدالشهداء (ع) را بشناسیم درصد بالایی از آموخته‌های انسان از طریق تجربیات دیگران است.
ایشان با بیان این‌که ارزش‌های اسلامی امانتی در دست ما است که باید به نسل آینده برسانیم، تصریح کردند: جامعه به برکت سیدالشهداء و امام(ره) و رهبری بهره‌های فراوانی از این ارزش‌ها می‌برد که یکی از آنها عزاداری سیدالشهداء (ع) است.
 آیت‌الله مصباح یزدی عزاداری سیدالشهداء (ع) را حیات جامعه شیعی دانسته و خاطرنشان کردند: مرگ مؤمنین و عاشقین سیدالشهداء (ع) زمانی است که محرم تعطیل شود، بر این اساس اگر هیأت‌ها و عزاداری سیدالشهداء (ع) بسته شود، حکم مرگ مؤمن را دارد.
ایشان با بیان این‌که باید قدر انقلاب اسلامی را بدانیم که امروز آزادانه عزاداری سیدالشهداء (ع) در تمام نقاط کشور برگزار می‌کنیم؛ به برگزاری مراسم عزاداری در زمان طاغوت اشاره کرده و افزودند: باید شعائراسلامی را حفظ و به نسل‌های آینده منتقل کنیم.